Hiernaast op de afbeelding staat het TPACK model (Koehler & Mishra, 2006) afgebeeld, waar we tijdens de minor mee aan de gang gingen. Het TPACK model beschrijft de kennis die een leerkracht nodig heeft om ICT te integreren in zijn of haar onderwijs. Bij lesgeven gaat het erom dat een leerkracht weet wat er moet worden onderwezen (vakinhoud) en hoe dit moet worden onderwezen (vakdidactiek). Om ICT op een zinvolle manier te gebruiken in het onderwijs, moet een leerkracht weten hoe de vakinhoud inzichtelijk en begrijpelijk gemaakt kan worden met behulp van ICT en welke didactiek het leren van bepaalde onderwerpen met behulp van ICT versterkt.  

Het uitgangspunt bij het TPACK model is dat het niet voldoende is dat leerkrachten beschikken over afzonderlijke kennis van ICT, didactiek en vakinhoud. Het gaat er juist om dat leerkrachten leren begrijpen hoe de drie kennisdomeinen vakinhoud, didactiek en ICT met elkaar samenhangen. TPACK veronderstelt dat leerkrachten weten waardoor bepaalde leerinhouden moeilijk of makkelijk te leren zijn en hoe ICT-toepassingen de leerlingen kunnen helpen om problemen tijdens het leerproces te overwinnen. Succesvol lesgeven met behulp van ICT betekent dat de leraar continu een balans zoekt tussen de kennisdomeinen van het TPACK-model.

Wat betekenen de 3 domeinen?
Content Knowledge (CK) omvat feiten, theorieën en procedures van een bepaald vakgebied, maar ook kennis van de manier waarop het vakgebied zich uitbreidt. Pedagogical Knowledge (PK) omvat de manier waarop leerlingen leren, inzet van leermiddelen, evaluatie van leren, klassenmanagement, lesvoorbereiding en -uitvoering. Met de combinatie van vakinhoudelijke en didactische kennis kan de leraar leerlingen helpen complexe concepten te begrijpen. Technological Knowledge (TK) is kennis van media. Dit kunnen traditionele media zijn zoals het schoolbord, maar ook  moderne media, zoals het digibord en internet.

Voordat ik met deze minor begon had ik nog nooit gehoord van het TPACK model. Ik vond het model er erg ingewikkeld uitzien en begreep niet goed wat er mee bedoeld wordt. Uiteindelijk, nu ik een paar weken verder ben en vaker met dit model heb gewerkt, ben ik gaan begrijpen wat het model laat zien en hoe je dit kunt koppelen aan de praktijk.
Nu het TPACK model duidelijk voor me is zet het me ook meer aan het denken. Onder andere over hoe ik ICT in mijn mijn lessen kan toepassen om deze nog uitdagender en interessanter te maken voor de leerlingen.

Een voorbeeld over het gebruik van het TPACK model; Het stop-motion filmpje.
We kregen de opdracht om een ideale school te ontwerpen, waarin duidelijk een eigen visie werd weergegeven (content).
We  moesten de ideale school eerst uittekenen en/of -schrijven en tussendoor overal foto's van maken, want van die foto's kon een filmpje worden gemaakt waarin de visie van de school naar voren kwam (pedagogy). Uiteindelijk was het resultaat dat we een stop-motion filmpje hadden gemaakt (technology).

Een ander voorbeeld over het gebruik van het TPACK model; AmbraSoft.
Leerlingen maken opdrachten die vallen onder de vakgebieden rekenen en taal en doen hier kennis over op (content). Leerlingen doen dit door middel van een programma (pedagogy). Dit programma is een digitaal leermiddel waarvan de leerlingen gebruik kunnen maken op een computer (technology).  

Dit zijn meteen ook voorbeelden van de kennis die ik heb opgedaan over het TPACK model. Ik kan het model nu voor een groot deel meteen plaatsen in de praktijk, wat ik hiervoor helemaal niet kon. Hoe meer ik hier mee blijf oefenen, hoe makkelijker dat steeds zal gaan!

Voordelen van het TPACK model:
- Het stimuleert je als leerkracht om kritisch en expliciet na te denken over je eigen kennis over de
  verschillende componenten.
- Je wordt je bewust van de gebieden waar je veel kennis over hebt en waarin je nog moet groeien.
- Het helpt je om leerdoelen voor jezelf op te stellen en om bewuste beslissingen te maken over
  de integratie van techniek in het onderwijs.


Bronnen:
- http://www.tpack.nl/over-tpack.html
- webdidactiek.kennisnet.nl/.../Nr._26_Maak_kennis_met_TPACK.pdf

Onze maatschappij is (vooral door allerlei technieken) steeds in verandering en door die veranderingen verandert ook het onderwijs. Leerlingen moeten dus opgeleid worden om in deze maatschappij te kunnen functioneren, maar wat moeten we de leerlingen dan vooral aanbieden? Het antwoord hierop zijn de '21st Century Skills', die in de afbeelding hiernaast te zien zijn in een model (Kennisnet, 2011).
Het  model bevat 7 vaardigheden, waaraan het onderwijs in de 21e eeuw aan moet voldoen. Veel mensen denken bij onderwijs in de 21e eeuw meteen aan ICT-vaardigheden en mediawijsheid, maar de 21st Century Skills gaan zeker niet alleen daar over! Ze gaan over een nieuwe manier van leren, leven en werken waarbij de 7 genoemde vaardigheden centraal staan.
Een visie die hier o.a. erg op aan sluit is 'Het nieuwe leren'. Het Nieuwe Leren beweert, dat wanneer kinderen hun eigen interesses volgen, ze het beste leren. Het nieuwe leren is daarom gericht op een zelfstandige rol van de leerling waarbij de leraar meer een begeleider is.

Zelf vind ik de integratie van de 21st Century Skills een goed erg initiatief. Door dit model is voor iedereen duidelijk wat centraal staat in het onderwijs in de 21e eeuw en wat daarmee de basis is voor goed onderwijs in de 21e eeuw. Wel vind ik het opvallend dat er geen 'gewone' kernvakken zoals rekenen en taal in het model zijn te vinden. Waarschijnlijk worden die vakken echt als basisvoorwaarde gezien en de gekozen kernvakken uit het model meer als vaardigheden die noodzakelijk zijn om te 'overleven' in de maatschappij. Verder vind ik het ook opvallend dat ICT-geletterdheid maar één van de 7 vaardigheden is, want je hoort tegenwoordig bijna alleen maar over veranderingen in het onderwijs m.b.t. ICT. Bijvoorbeeld over het invoeren van digiborden en meerdere computers of misschien wel laptops of iPads. Als je als school niet mee gaat met deze invoering hoor je er bij wijze van spreke niet meer bij, maar je moet dan wel weten hoe je daar mee om moet gaan!

Hoe zie ik het onderwijs in de 21e eeuw voor me in de praktijk?
Communiceren vind ik zelf de belangrijkste vaardigheid. Als je niet met elkaar communiceert ontstaan er onnodige misverstanden. Communiceren moet dan ook de hele dag door gebeuren. Als leerkracht vertel ik leerlingen o.a. wat we gaan doen en waarom en zet ik hen aan het werk. De leerlingen communiceren door bijv. aan te geven als alles duidelijk is of als iets juist onduidelijk is. Het kan ook zijn dat leerlingen onderling met andere leerlingen communiceren, als ik hen laat samenwerken. Sociale en culturele vaardigheden zorgen ervoor dat leerlingen op een 'normale' en respectvolle manier met elkaar omgaan. Door leerlingen te laten samenwerken kunnen zij tot een beter resultaat komen, door o.a. gebruik te maken van elkaars kwaliteiten. Het is daarbij handig als leerlingen kritisch kunnen denken en als leerlingen over een goed probleemoplossend vermogen beschikken. Zo kunnen zij het optimale uit hun werk halen. Door de leerlingen daarbij hun creativiteit te laten uiten, kunnen zij hun werk op verschillende, interessante manieren laten zien aan anderen. Als ik er als leerkracht voor zorg dat leerlingen ICT-geletterdheid beheersen, kunnen ze daarbij gebruik maken van digitaal leermateriaal.

ICT en multimedia zie ik als een hulpmiddel om veel meer mogelijkheden te creëren om leerlingen te laten leren en zich te ontwikkelen, maar ik vind niet dat ICT het onderwijs moet overnemen. Ik vind dat onderwijs wel wat traditionele aspecten moet blijven behouden, zoals bijvoorbeeld de natuur in kunnen gaan en zelfontdekkend leren. Met ICT kun je dat natuurlijk ook, maar dan krijg je daar niet altijd een realitisch beeld bij. Dat krijg je pas als je iets met eigen ogen in het echt ziet. Ik zou ICT dus echt aanvullend gebruiken.
Uit een onderzoek van Kennisnet blijkt ook dat ICT leerlingen gemotiveerder maakt, dat het zorgt voor aantrekkelijker onderwijs, een rijkere leeromgeving en voor meer mogelijkheden voor onderwijs op maat/zelfstandig. Maar om door gebruik van ICT tot een hoger leerrendement te komen moet worden voldaan aan vier voorwaarden, beter bekend als de 'Vier in Balans Model' wat hieronder te zien is. Over dit model heb ik ook kennis opgedaan tijdens de minor. Ik weet nu o.a. wat er met het model wordt bedoeld en waar het voor dient. Ook kan ik het model koppelen aan de basisschool waar ik tijdens de minor stage heb gelopen, wat hieronder te lezen is.

De vier voorwaarden uit het model zijn: Visie, Deskundigheid, Digitaal leermateriaal en ICT-Infrastructuur. Deze vier voorwaarden moeten dus in balans zijn om de meerwaarde van ICT optimaal te benutten. De basisschool waar ik stage liep tijdens deze minor, was al aardig op weg om de meerwaarde van ICT optimaal te benutten.
De basisschool wil alle kinderen wegwijs maken in de wereld van internet en de computer. Als school maken ze daarbij gebruik van de communicatiemiddelen die internet en de automatisering hen biedt (Visie). De meeste leerkrachten op de basisschool beschikken helaas niet over voldoende vaardigheden m.b.t. ICT (Deskundigheid). De basisschool bevat o.a. het digitale leermiddel AmbraSoft, waarover ik een onderzoek heb gehouden. Dit programma kan de ontwikkeling van kinderen bevorderen op het gebied van rekenen en taal, alleen moet er dan optimaal gebruik worden gemaakt van het programma. Op deze basisschool was dat helaas niet het geval, waardoor daar verandering in moet komen. Die verandering heb ik hopelijk op gang gebracht door mijn onderzoek (Digitaal leermateriaal). De  beschikbaarheid van computers is op deze basisschool matig. Per klas is er de beschikking over twee of drie computers, wat voor klassen met gemiddeld 25 kinderen erg weinig is. De kwaliteit daarentegen is voldoende. De computers werken naar behoren. De beschikbaarheid van netwerken en internetverbindingen is over het algemeen goed. In iedere klas is een internetverbinding en in sommige klassen en ruimtes is er zelfs draadloos internet. De kwaliteit hiervan is ook naar behoren. Het beheer en onderhoud van de ICT-voorzieningen ligt vooral bij de ICT’er. De meeste leerkrachten beschikken over te weinig vaardigheden hiervoor (ICT-Infrastructuur).

Hierboven is dus kort weergegeven hoe de verhoudingen zijn op de basisschool waar ik stage liep m.b.t. het Vier in Balans Model. De school is redelijk op weg om hun visie te behalen, alleen moet er nog gewerkt worden aan een aantal vaardigheden. Dit kost wat tijd, maar dan heb je ook het hoogst haalbare!

Het programma AmbraSoft (waarover ik mijn onderzoek heb gedaan) is ook goed te koppelen met het onderwijs in de 21e eeuw model, alleen komt bij het programma de ene vaardigheid veel aan bod en de andere weinig of niet.
Het programma is digitaal leermateriaal voor leerlingen, waarvoor leerlingen ICT-geletterdheid moeten beheersen. Het programma biedt voornamelijk extra oefenstof voor rekenen en taal. Het programma biedt de leerlingen allerlei verschillende opdrachten met instructie, waarbij de kinderen kritisch moeten denken en over probleemoplossend vermogen beschikken om de opdrachten goed te kunnen volbrengen. Creativiteit speelt een rol bij de oplossingen die de leerlingen bedenken om de opdrachten goed te kunnen volbrengen. Als leerlingen hier moeite mee hebben biedt het programma ook nog een extra instructie waarbij de opdracht nog eens uitgelegd wordt, waardoor er ook sprake is van communicatie. Sociale en culturele vaardigheden kunnen er mede voor zorgen dat het kind rustig aan het programma werkt en weet wat het moet doen als er bijv. een uitleg wordt gegeven, omdat het kind begrijpend moet lezen. Al komt deze vaardigheid verder niet heel duidelijk naar boven. Samenwerken is in dit geval niet van toepassing. Leerlingen werken individueel aan het programma.


Nog even wat voor- en nadelen op een rijtje m.b.t. ICT in het onderwijs;

Voordelen:
- Meer interactie en verschillende, afwisselende werkvormen
- Maatwerk & differentiatie
- Sluit aan bij de belevingswereld van kinderen
- Digitaal leermateriaal is actueel en arrangeerbaar
- Voortgang en prestaties zijn makkelijk te volgen
- Automatiseren, o.a. door gebruik van digitaal leermateriaal
- Directe feedback
- Multimedia
- Spelenderwijs leren
- Tijd- en plaatsonafhankelijk leren
- Flexibele werkplekken
- Social Media

Nadelen:
- Leerlingen lezen scannend en klikken snel verder
- Face to face communicatie is gemakkelijker. Denk daarbij o.a. aan mimiek
- Het vraagt veel discipline, want je bent snel afgeleid
- Het vraagt veel tijd en inzet van leerkrachten
- Klassenmanagement vraagt een andere aanpak
- Verslaving, voornamelijk door games
- Cyberpesten
- Social Media


Bronnen:
http://www.onderwijsmaakjesamen.nl/actueel/21st-century-skills/
http://www.leermiddelenvo.nl/subpage/onderwijs_in_de_21e_eeuw_anders_maar_hoe
http://www.onderwijsvanmorgen.nl/leerrendement-ePack-Malmberg/
http://www.dub.uu.nl/artikel/voor-en-nadelen-ict-onderwijs.html 
http://www.slideshare.net/horsel/ict-in-het-onderwijs-de-voor-en-nadelen 

Om de minor Kinderen, Leren en nieuwe Media leuk af te sluiten hebben we een 'speciale' uitvoering gemaakt! Zie hieronder het resultaat!